Psychologische sprookjes

Wie sprookjes alleen ziet als verhaaltjes voor het slapen gaan, heeft het mis. Volgens dr. Sigmund Freud (1856-1939) zijn sprookjes namelijk in relatie te brengen tot dromen. Bij Freud denk ik altijd aan die man met veel gezichtsbeharing die mompelt over de psychoanalyse en onderdrukte gevoelens, maar hij is natuurlijk ook gewoon hartstikke slim.

Onderdrukte gevoelens dus. Volgens Freud komen ze tot uiting in je dromen, maar ook in sprookjes. Deze gevoelens houden vaak wensvervullingen en seksuele verlangens in. De hoofdpersoon kampt vaak met problemen waarin de lezer zich vaak kan herkennen, zoals onbegrip, mishandeling, onzekerheid, faalangst, enzovoort. Volgens Freud zijn er vooral veel mythologishce elementen in sprookjes die duiden op een van de belangrijkste vragen van de mens: waar kom ik vandaan? Bijvoorbeeld bij het sprookje Roodkapje staat de wolf symbool voor de primitieve oerdriften van de mens. Er wordt ook wel gezegd dat de tocht van Roodkapje door het bos voor haar weg naar de volwassenheid staat en het rode kapje haar eerste menstruatie symboliseert. In de prinses en de kikker  is het seksuele verlangen van de prinses vervuld van angst en afkeer voor het onbekende. De kikker staat symbool voor deze afkeer, de seksuele evolutie is dan het meisje dat de afkeer overwint (wanneer ze dus de kikker kust).
De naaktheid van de hoofdpersoon in ‘de nieuwe kleren van de keizer’, duidt volgens Freud in zijn ‘Traumdeutung’, op de in de jeugd verdrongen seksuele verlangen van kinderen om zich in het bijzijn van anderen uit te kleden. (Even voor de duidelijjkheid; deze verlangens had ik vroeger niet. En nee, ze zijn ook niet verdrongen). Opvallend is dat in dromen die gaan over naaktheid, de omstanders hier bijna niet op reageren, net zoals dat gebeurd in het sprookje.

Dit zijn toch niet echt termen die bij mij omhoog komen wanneer ik een sprookje hoor of lees. Eerlijk gezegd komt Freud op mij over als een man die zelf nogal wat seksuele frustraties heeft!